posłuszeństwo – POSŁUSZEŃSTWO U ŚW. FRANCISZKA –

 

w/g słownika —Posłuszeństwo – w ludzkim zachowaniu, jest to forma społecznego wpływu, w której osoba podporządkowuje się wyraźnym wskazówkom czy poleceniom od osoby obdarzonej władzą czy autorytetem np. w rodzinie, w pracy, w szkole,

 

Posłuszeństwo nie jest cenione we współczesnej kulturze. Na pierwszy plan wśród ludzkich pragnień i dążeń wysuwa się bowiem nieskrępowana wolność, wykluczająca zależność od kogokolwiek, rodząca wręcz samowolę i chęć rządzenia innymi. Tymczasem posłuszeństwo jest jak lina alpinisty nie jest wiązaniem, które krępuje, ogranicza ale wiązaniem, które zapewnia bezpieczeństwo i zapobiega upadkowi. 

 

Człowiek łatwo ulega najstarszej i najgroźniejszej szatańskiej pokusie, której ulegli pierwsi rodzice, gdy usłyszeli słowa szatańskiej pokusy prowadzącej do nieposłuszeństwa: otworzą się wam oczy i tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło (Rdz 3, 5). Człowiek pragnie sam ‘być jak Bóg’ – niezależnym od nikogo twórcą prawdy i zasad życia. Lekarstwem na tę błędnie rozumianą, wynikającą z nieposłuszeństwa wolność, jest posłuszeństwo Bogu. Nieposłuszeństwo Adama sprowadziło na człowieka grzech. Posłuszeństwo Jezusa Chrystusa przywróciło właściwe relacje człowieka do Boga, do świata, do drugiego człowieka i do własnego „ja”. Poddanie się woli Bożej i posłuszeństwo wobec prawa Bożego jest bowiem warunkiem życia chrześcijańskiego i warunkiem zbawienia.

 

w/g wiary –posłuszeństwo i wolna wola

 

np. „Albowiem jak przez nieposłuszeństwo jednego człowieka wszyscy stali się grzesznikami, tak przez posłuszeństwo Jednego wszyscy staną się sprawiedliwymi”. –Rdz1,5

 

W symbolicznym obrzędzie ofiarowania w świątyni jerozolimskiej Chrystus-Bóg sam zda się mówić Ojcu: Ofiary ani daru nie chciałeś, aleś Mi utworzył ciało… Oto idę… abym spełniał wolę Twoją Boże (Hbr 10, 5, 9). Wchodzi, by rozpraszać ciemności świata. Towarzyszy Mu Jego Matka – Niepokalana Maryja, która przez wypowiedziane zobowiązanie podczas Zwiastowania: Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa (Łk 1,38), stała się wzorem posłuszeństwa Panu Bogu, a w Kanie Galilejskiej uczy posłuszeństwa nas, grzeszników: „uczyńcie wszystko cokolwiek wam powie”.

 

Podejmowane przez chrześcijan posłuszeństwo woli Bożej ma swoje źródło w postawie Jezusa, Który był posłuszny aż do śmierci (Flp 2,8). Mówił o sobie: „Moim pokarmem jest wypełnić wolę Tego, który Mnie posłał, i wykonać Jego dzieło” (J 4, 34). Z nieba zstąpiłem nie po to, aby pełnić swoją wolę, ale wolę Tego, który Mnie posłał (J 6, 38). Chrystus również nauczał o posłuszeństwie: Jeśli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania… Jeśli Mnie kto miłuje będzie zachowywał moją naukę… (J 14, 15,21,23). Nie każdy, kto mówi Mi: «Panie, Panie» wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten kto spełnia wolę mego Ojca, który jest w niebie (Mt 7, 21).

 

Przez przyjęcie sakramentu chrztu świętego w każdym człowieku dokonuje się przejście od grzechu do sprawiedliwości, od nieposłuszeństwa do posłuszeństwa, od Adama do Chrystusa. Każdy zostaje wszczepiony w Chrystusa – Pana „posłusznego”. Posłuszeństwo to nie jest jednak jedynie poddaństwem, jest raczej podobieństwem. Być posłusznym Chrystusowi znaczy upodabniać się do Niego. Jeżeli wszyscy chrześcijanie zostali wezwani do świętości, to znaczy, że zostali wezwani do posłuszeństwa i to PODOBIEŃSTWA z miłości.

 

Pogłębionym przejawem posłuszeństwa chrześcijańskiego jest posłuszeństwo osób konsekrowanych. Jan Paweł II w jednej z Adhortacji apostolskiej /”Redemptionis donum”/ stwierdza: „Poprzez ślub posłuszeństwa osoby konsekrowane decydują się naśladować z pokorą posłuszeństwo Odkupiciela w sposób szczególny. O ile bowiem poddanie się woli Bożej i posłuszeństwo Bożemu Prawu jest warunkiem życia chrześcijańskiego w każdym stanie, to w «stanie zakonnym», w «stanie doskonałości», ślub posłuszeństwa ustanawia /…/ powinność szczególniejszego odniesienia do Chrystusa «posłusznego aż do śmierci»” (RD 13).

 

Posłuszeństwo to może być zrozumiane jedynie w świetle tajemnicy Chrystusa, czyli w kontekście miłości Boga do człowieka, z której rodzi się miłość człowieka ku człowiekowi.

 

Ślub posłuszeństwa : Zakonnik przez ślub posłuszeństwa przyrzeka Bogu, że będzie posłuszny przełożonym we wszystkim, co mu na mocy reguł rozkażą. Ślub posłuszeństwa czyni zakonnika zależnym od przełożonego mocą reguł w całym jego życiu i we wszystkich jego sprawach.

 

Cnota posłuszeństwa sięga wyżej niż ślub, obejmuje reguły, ustawy, nawet rady przełożonych.

 

Uchybienia przeciwko posłuszeństwu ale również przeciw miłości bliźniego to: uprzedzenia i antypatie do przełożonego, szemranie i krytyki, wymówki, lenistwo, opieszałość i niedbalstwo, życie we wspólnocie na własny rachunek.

 

Przykładem posłuszeństwa i nieposłuszeństwa z dalekiego podwórka to:

Posłuszny o.Pio / brak posłuszeństwa ks.Natanek

A z naszego kręgu?

…

PANOWAĆ NAD SOBĄ TO NAJWYŻSZA WŁADZA

 

Bardzo dokładnie o wykonaniu ślubu posłuszeństwa możemy przeczytać w Dzienniczku s.Faustyny /28/:

 „W pewnej chwili powiedział mi Jezus: Idź do matki przełożonej i poproś, żeby ci pozwoliła przez siedem dni nosić włosiennicę’ raz w nocy wstaniesz i przyjdziesz do kaplicy. Odpowiedziałam, że dobrze…więc poprosiłam matkę przełożoną do pokoiku siostry Alojzy i powiedziałam żądanie Pana Jezusa. Na to odpowiedziała mi matka, że: Nie pozwalam siostrze na żadne noszenie włosiennicy. Nic absolutnie. Jeżeli Pan Jezus da siostrze siły kolosa, to ja pozwolę na te umartwienia. Przeprosiłam matkę, że zabieram czas, i wyszłam z pokoiku. Wtem ujrzałam Pana Jezusa, który stał w drzwiach kuchni, i powiedziałam Panu: Każesz mi iść prosić o te umartwienia, a matka przełożona nie chce mi pozwolić. Wtem Jezus rzekł do mnie: Byłem tutaj podczas tej rozmowy z przełożoną i wiem wszystko, i nie żądam twoich umartwień, ale posłuszeństwa. Przez to oddajesz mi wielką chwałę., a sobie skarbisz zasługę.”

 

W dzisiejszych czasach Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego w 2008 wszystko usystematyzowała, nazwała i po zatwierdzeniu przez BXVI wydała Instrukcję -dokument mówiący o POSŁUDZE WŁADZY I POSŁUSZEŃSTWIE z życiu konsekrowanym.

 

Czytamy tam m.in. : o Posłuszeństwie jako wsłuchiwaniu się

 « Synu mój, słuchaj » (Prz 1,8). Posłuszeństwo jest przede wszystkim postawą synowską. Jest ono tym rodzajem słuchania, w które potrafi się wczuć wyłącznie syn w obliczu ojca, bo oświecony pewnością, że ojciec ma mu do powiedzenia i do ofiarowania tylko rzeczy dobre; słuchania przenikniętego tą ufnością, która sprawia, że syn przyjmuje wolę ojca pewny, że będzie to dla jego dobra….

 

Czytamy tam też: o Posłuszeństwie Słowu Bożemu

Takie posłuszeństwo osiąga pełny wyraz w stworzeniu, które w sposób wolny uznaje i akceptuje siebie jako dar Stwórcy, które mówi “Fiat – tak” na swoje pochodzenie od Boga. W ten sposób wypełnia ono pierwszy i prawdziwy akt wolności, który jest jednocześnie pierwszym i podstawowym aktem autentycznego posłuszeństwa. np. Maryja, Jezus, Symeon

słuchać Boga to wejść w “inny” porządek wartości, doświadczyć niepojętej wolności i tajemnicy: « Bo myśli moje nie są myślami waszymi ani wasze drogi moimi drogami … Bo jak niebiosa górują nad ziemią, tak drogi moje – nad waszymi drogami i myśli moje – nad myślami waszymi » (Iz 55,8-9).

 

Idąc za Jezusem, Synem posłusznym Ojcu w sposób bezwarunkowy…

Chrystus jest nie tylko wzorem każdego posłuszeństwa. On jest centrum wspólnoty zakonnej jako Ten, który służy (zob. Łk 22,27), ale także jako Ten, któremu wyznaje się własną wiarę (« Wierzycie w Boga i we Mnie wierzcie »: J 14,1) i oddaje własne posłuszeństwo, bo tylko w ten sposób pójście za Nim staje się niezawodne i wytrwałe…

Posłuszni Bogu przez pośrednictwa ludzkie, w codzienności, w świetle i mocy Ducha

« Prawdziwe posłuszeństwo nie patrzy na tego, komu się je okazuje, ale dla kogo się je podejmuje, a jeśli je się podejmuje ze względu na samego Stwórcę i Pana naszego, to jest się posłusznym Panu wszystkiego »…

Poszukiwanie woli Bożej i gotowość jej pełnienia jest spoiwem duchowym, które chroni grupę przed rozbiciem …

« Wszyscy ci, których prowadzi Duch Boży, są synami Bożymi » (Rz 8,14): jesteśmy więc siostrami i braćmi w takiej mierze, w jakiej Bóg jest Ojcem, który przez swego Ducha kieruje wspólnotą sióstr i braci, upodabniając ich do swojego Syna…

 

Kongregacja ds…. przytacza jeszcze inny cytat z Pisma św. ułatwiający życie w trudniejszym okresie dla członków wspólnoty:

„Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?”

„Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie?”

„Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie?”

 „Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć” (Mk 10,45); i zgodnie z tym, co mówi Apostoł: “Miłością ożywieni służcie sobie wzajemnie” (Ga 5, 13)

 

Tyle teorii XXI wieku J

 

A jak to widział nasz zakonodawca?

 

Nasz św. Franciszek z miłości do Pana mocą Ducha i Pisma św. rozumiał również bardzo szeroko znaczenie słowa POSŁUSZEŃSTWO. On nie nazywał tego co czuł, On tym żył.

 

Dla niego słowo znaczyło przede wszystkim „słuchać”. Nasłuchiwać co Bóg mówi w Piśmie św., a następnie mieć słuchające serce dla ludzi, stworzeń, zdarzeń. I jak w stworzeniu biblijnym świata Bóg stwarza człowieka w raju do relacji osobowej z Nim-Bogiem, a dając mu towarzyszkę uzdalnia do relacji z drugim człowiekiem, wspólnotą i całym światem stworzonym, tak Franciszek w rodzącej się wspólnocie pragnął wzajemnej relacji, służby opartej o  przykazanie miłości na podstawie Ewangelii. Warunkiem progowym dla nowych członków wspólnoty było umiłowanie m.in. Eucharystii. Reg2,1-2 ROZDZIAŁ II- O TYCH, KTÓRZY PRAGNĄ OBRAĆ TO ŻYCIE, I JAK ICH NALEŻY PRZYJMOWAĆ
Gdy ci, którzy pragną obrać to życie, przyjdą do naszych braci, ci niech ich odeślą do swoich ministrów prowincjalnych, którym jedynie, a nie innym, przysługuje prawo przyjmowania braci. Ministrowie winni ich dokładnie wybadać w sprawach wiary katolickiej i sakramentów świętych. Jeżeli w to wszystko wierzą i pragną wiernie wyznawać i aż do końca ściśle zachowywać.. –Zalecenie to ukazuje jak ważną rzeczywistością dla Franciszka były sakramenty, które uzdalniają do tego , aby bracia mogli zachowywać świętą Ewangelię, aby byli zdolni do budowania wspólnoty braterskiej, i byli nierozerwalnie związani z Kościołem..

 Asyżanin pragnął aby posłuszeństwo było świadectwem miłości go Jezusa a nie wykonywaniem tylko przykazań. Chciał należeć do Boga z Miłości, dla Miłości i w Miłości. Dla Franciszka posłuszeństwo zakonne było naśladowaniem Syna Bożego, który przyszedł z wysokości do ludzi, aby stać się sługą, podczas gdy ludzie ze sług, z nizin społecznych najczęściej pną się ku górze, chcąc panować i rozkazywać. 

 

Mówiąc o Wielkim Czwartku omawialiśmy posługę umycia nóg przez Jezusa :

„wstał od wieczerzy i złożył szaty. A wziąwszy prześcieradło, nim się przepasał. Potem nalał wody do miednicy. I zaczął umywać uczniom nogi i ocierać prześcieradłem, którym był przepasany. ..A kiedy im umył nogi, przywdział szaty, i gdy znów zajął miejsce przy stole, rzekł do nich: „Czy rozumiecie, co wam uczyniłem? Wy Mnie nazywacie «Nauczycielem» i «Panem» i dobrze mówicie, bo nim jestem. Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem umywać nogi. Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem”. 

 

Naśladując pokorę Jezusa Franciszek nie ustalił hierarchii we wspólnocie. Dla niego wszyscy są braćmi mniejszymi słuchającymi się wzajemnie w ufności i trosce o dobro duchowe.

Słuchać, wsłuchiwać się w/g Franciszka jest podstawą każdej osoby ludzkiej. To czynność, od której zaczyna się otwarcie na drugą osobę, na modlitwę, kontemplację, mistykę.

 

Przyjęcie do zakonu Franciszek nazywa : „przyjęciem pod posłuszeństwo”. Posłuszeństwo-wsłuchiwanie się a nie nakaz.  Istotą ideału franciszkańskiego jest „wspólnota braterska”, która stanowi przestrzeń rozwoju jednostki. Franciszek zaleca braciom, aby szli przez świat z kimś drugim, nawet gdy idą na pustelnię. On sam pragnął mieć zawsze towarzysza, z którym mógłby się modlić, kogo mógłby słuchać, kto by mu przekazał wolę wspólnoty i wolę Boga.

 

Nawet gdyby to byłby nowicjusz, widziałby w nim znak wspólnoty i byłby mu oddany /por. 2C 151/.

 

Posłuszeństwo w oczach Franciszka jest siostrą miłości, wyrazem braterstwa i wrażliwości na drugiego człowieka. POSŁUSZEŃSTWO –Po..Słuchać-posłuszny.

Posłuszeństwo jest również pośrednio synonimem małości, a w dalszym porównaniu również odpowiednikiem służby.

 

Założyciel zakonu domaga się więc całkowitego posłuszeństwa-służby z miłości, z miłości do Jezusa-Boga jak Maryja. Miłość nie pozwala, temu, kto jest kochany, nie odpowiedzieć miłością. To tłumaczy poddanie się Maryi; ona czuje się kochana przez Boga i to ta miłość popycha ją do poświęcenia się Bogu z całym jej jestestwem.

“fiat” Maryi był aktem wolnym,  w wolności wyboru i podobnie ma być we wspólnocie.

Franciszkańska wspólnota braterska ma być przestrzenią wolną od władzy, narzucania woli przez silniejszych, zdolniejszych i panów, bo wspólnotę tworzą słuchający i słudzy. Ta postawa jest tak ważna, że Zakon otrzymał nazwę: Fratres Minores – Bracia Mniejsi. Symbolem tej małości jest obraz Chrystusa umywającego nogi uczniom.  Posłuszeństwo i małość muszą iść w parze, bo oddalając się od siebie deformują życie franciszkańskie. Już za czasów Franciszka zdarzały się tego typu naruszenia o czy pisał Tomasz z Celano /2C 120/: ”niech to przyjmą do wiadomości bracia pałacowi  i niech wiedzą, że są płodem poronionym, co wypadli z łona swej matki”.

 

Poverello zostawia pełną wolność w podejmowaniu decyzji i dokonywaniu wyborów, aby podobać się Panu Bogu i iść Jego śladami, i za Jego ubóstwem. Nie chodzi więc o taką wolność, która skłania do pójścia za skłonnościami ciała, ale o wolność, która potwierdza trwanie w Bogu, szukanie Jego woli i coraz pełniejsze upodobnienie się do Jezusa Chrystusa. Jest to więc wolność posłuszeństwa i posłuszeństwo wolności, które prowadzi do czynienia dobra.

 

Reg 10
O UPOMINANIU I POPRAWIANIU BRACI
Bracia, którzy są ministrami i sługami innych braci, niech odwiedzają i upominają swoich braci oraz pokornie i z miłością zachęcają ich do poprawy, nie nakazując im niczego wbrew ich sumieniu i naszej Regule. Bracia podwładni powinni pamiętać, że dla Boga wyrzekli się własnej woli. Przeto mocno im nakazuję, aby byli posłuszni swoim ministrom we wszystkim, co przyrzekli Panu zachowywać, a co nie sprzeciwia się ich sumieniu i naszej Regule.

To włączenie posłuszeństwa braci w posłuszeństwo Syna Bożego nazywa Biedaczyna posłuszeństwem z miłości. „Z miłości”, ponieważ urzeczywistniane jest na wzór posłuszeństwa Odkupiciela człowieka, który „oddał życie, aby nie uchylić się od posłuszeństwa wobec Najświętszego Ojca” (LZ 46).

doskonałe posłuszeństwo. — Napomnienia:
[3. Posłuszeństwo doskonałe]

 

¹Pan mówi w Ewangelii: Kto nie wyrzekłby się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem (por. Łk 14, 33); ²i: Kto chciałby zachować swoje życie, straci je (Łk 9, 24). ³Ten człowiek opuszcza wszystko, co ma, i traci swoje ciało, który siebie samego oddaje całkowicie pod posłuszeństwo w ręce swego przełożonego. ⁴I cokolwiek czyni i mówi, jeśli wie, że nie sprzeciwia się to jego woli, jest to prawdziwe posłuszeństwo, byleby to, co czyni, było dobre. ⁵I choćby podwładny widział coś lepszego i pożyteczniejszego dla swej duszy niż to, co nakazuje przełożony, niech dobrowolnie złoży Bogu z tego ofiarę i niech stara się spełnić życzenie przełożonego. ⁶To jest bowiem posłuszeństwo z miłości 1P 1, 22), ponieważ miłe jest Bogu i bliźniemu.

 

Franciszek dopuszcza możliwość nieposłuchania w przypadku, kiedy polecenie jest niezgodne z sumieniem brata. Odwołanie się Franciszka do sumienia, sposobu życia i reguły oznacza, że Poverello odrzuca ślepe posłuszeństwo, a zobowiązuje braci do oceny moralnej nakazów i poleceń przełożonych. Powinni pamiętać o tym zarówno podwładni, jak i przełożeni, bo wszystkich obowiązuje posłuszeństwo Bogu i autentyczna troska o zbawienie człowieka.

 

Dlatego w Liście do wiernych Franciszek pisze: „I żaden człowiek nie może być zobowiązany na mocy posłuszeństwa słuchać kogokolwiek w tym, co jest wykroczeniem lub grzechem” (2LW 41).

 

Tego samego pouczenia udzieli braciom w Regule niezatwierdzonej (5,2).
„Niech jednak – poucza Błogosławiony – nie opuszcza przełożonego”, nawet gdyby musiał z powodu swojej prawowierności znosić prześladowanie ze strony przełożonego, ale niech go jeszcze bardziej miłuje ze względu na Boga.

Posłuszeństwo doskonałe, które jest miłością, znajduje swój najwyższy wyraz w oddaniu życia za swoich braci. Inspiracją takiego ujęcia posłuszeństwa jest nauczanie Jezusa Chrystusa: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich” (J 15,13), a także 1J 3,16, gdzie autor listu objawia miłość Chrystusa jak miarę miłości braterskiej: „Po tym poznaliśmy miłość, że On oddał za nas życie swoje. My także winniśmy oddać życie za braci”.

Przełożony, wydając polecenie niezgodne z sumieniem podwładnego, albo sprzeczne z sposobem życia braci, może wzbudzić w odbiorcy nakazu uczucie niechęci, pogardy, lekceważenia czy też separacji. Przyjęcie takiej postawy byłoby jednak zaprzeczeniem miłości, która jest fundamentem komunii z Bogiem i z braćmi. Wspominaliśmy już o ślubie i cnocie posłuszeństwa a więc bunt czy odwrócenie się od przełożonego oznaczałoby nieposłuszeństwo i zerwanie komunii nie tylko z bratem sprawującym władzę, ale przede wszystkim z Bogiem. Byłoby dokonaniem osądu, przekreśleniem człowieka, przed czym przestrzega Seraficki Ojciec, wzywając do trwania przy przełożonym, nawet gdyby sprowadziło to na brata kłopoty. Owo wierne trwanie jest także znakiem, iż wprawdzie kwestionuje się jakieś polecenie jako niezgodne z sumieniem, lecz nie przekreśla się brata sprawującego urząd.

A do braci, którzy przedkładają własną wolę nad wolę przełożonego kieruje bardzo twarde słowa:
„Jest bowiem wielu zakonników, którym się wydaje, że widzą lepsze rzeczy do zrobienia niż te, które nakazują przełożeni; oglądają się wstecz (por. Łk 9,62) i powracają do wymiotów własnej woli (por. Prz 26,11; 2P 2,22). Ci są mordercami i swoim złym przykładem gubią wiele dusz” (Np. 3,10-11).

Bracia przez akt nieposłuszeństwa zrywają więź z Bogiem i przez zły przykład prowadzą do zburzenia jej w życiu wspólnoty. W konsekwencji podcinają korzenie swojej tożsamości i negują sens ich egzystencji. W Regule niezatwierdzonej, zachęcając braci do posłuszeństwa ministrom, Franciszek napisze: „A wszyscy inni moi umiłowani bracia niech będą im [ministrom] bardzo posłuszni we wszystkich sprawach dotyczących zbawienia duszy i nie sprzecznych z naszym sposobem życia” (1Reg 4,3), a w Regule zatwierdzonej nakazuje stanowczo, „(…) aby byli posłuszni swoim ministrom we wszystkim, co przyrzekli Panu zachowywać, a co nie sprzeciwia się ich sumieniu i naszej regule” (2Reg 10,4).

Franciszkański urząd przełożonego dotyczy nie tylko wydawania poleceń w zakresie zewnętrznej działalności i administracji, ale bardziej obszaru natury duchowej. Przełożony ma być natchnieniem i oparciem dla braci, dodając otuchy, upominając i poprawiając ich. Poza wypadkiem skrajnej potrzeby nie powinien używać autorytetu władzy. /2C 153/ „tylko rzadko należy rozkazywać pod posłuszeństwem, i nie od razu miotać tym oszczepem, który winien być rzucony na końcu”.      

Franciszek zdumiony i zafascynowany wolnością człowieka, i oryginalny w swojej koncepcji posłuszeństwa twórczego i odpowiedzialnego, jest bardzo stanowczy i wymagający w stosunku do podwładnych, kiedy chodzi o spełnienie polecenia przełożonego. On sam po wielu trudnych doświadczeniach związanych z rozwojem braterskiej wspólnoty, w swoim Testamencie, zobowiązuje się do posłuszeństwa ministrowi generalnemu zakonu i gwardianowi: „I bardzo pragnę być posłusznym ministrowi generalnemu tego braterstwa i temu gwardianowi, którego on zechce mi wyznaczyć. I tak chcę być ujęty w jego rękach, żebym bez jego woli i wbrew posłuszeństwu nie mógł się poruszać ani cokolwiek czynić, gdyż on jest moim panem” (T 27-28). Zaś następnie, kładąc nacisk na potrzebę posłuszeństwa i ukazując siebie jako chętnie podejmującego się bycia posłusznym, dodaje: „I wszyscy inni bracia powinni tak samo słuchać swoich gwardianów (…)” (T 30).

Posłuszeństwo władzy zakonnej ma zawsze charakter posłuszeństwa woli Ojca na wzór posłuszeństwa Jego Syna, a Pana naszego Jezusa Chrystusa. Rozumienie posłuszeństwa w oderwaniu od tego wzoru, z którego wyrasta i który naśladuje, byłoby opaczną interpretacją myśli asyskiego świętego.

 

 

 

 

POSŁUSZEŃSTWO W PISMACH W ŚW. FRANCISZKA :

 

 

 

Prawdziwe posłuszeństwo (List do ministra, św. Franciszek z Asyżu)

Tak, jak umiem, mówię ci o sprawach twej duszy, że to wszystko, co przeszkadza ci kochać Pana Boga i jakikolwiek [człowiek] czyniłby ci przeszkody albo bracia lub inni, także gdyby cię bili, to wszystko powinieneś uważać za łaskę. I tego właśnie pragnij, a nie czego innego. I to przez prawdziwe posłuszeństwo wobec Pana Boga i wobec mnie, bo wiem na pewno, że to jest prawdziwe posłuszeństwo.  I kochaj tych, którzy sprawiają ci te trudności. I nie żądaj od nich czego innego tylko tego, co Bóg ci da. I kochaj ich za to; i nie pragnij, aby byli lepszymi chrześcijanami. I niech to ma dla ciebie większą wartość niż życie w pustelni. I po tym chcę poznać, czy miłujesz Pana i mnie, sługę Jego i twego: jeżeli będziesz tak postępował, aby nie było takiego brata na świecie, który, gdyby zgrzeszył najciężej, a potem stanął przed tobą, żeby odszedł bez twego miłosierdzia, jeśli szukał miłosierdzia. A gdyby nie szukał miłosierdzia, to ty go zapytaj, czy nie pragnie przebaczenia. I choćby tysiąc razy potem zgrzeszył na twoich oczach, kochaj go bardziej niż mnie, abyś go pociągnął do Pana; i zawsze bądź miłosierny dla takich.

 

 

Reguła niezatwierdzona

[Prolog]

1W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

2Oto jest sposób życia według Ewangelii Jezusa Chrystusa, o którego uznanie i zatwierdzenie prosił papieża brat Franciszek.

I ten [papież] uznał go i zatwierdził dla niego i jego braci obecnych i przyszłych.

3Brat Franciszek i każdy, kto będzie zwierzchnikiem tego zakonu,

ma przyrzec posłuszeństwo i szacunek papieżowi Innocentemu i jego następcom.

4I wszyscy inni bracia mają obowiązek posłuszeństwa bratu Franciszkowi i jego następcom.

 

 

[Rozdział 2]

[Przyjmowanie i ubiór braci]

9Po upływie roku i czasu próby niech będzie przyjęty pod posłuszeństwo.

10Potem nie wolno mu przechodzić do innego zakonu ani „wałęsać się wbrew posłuszeństwu” według rozporządzenia papieża i Ewangelii.

 

 

[Rozdział 2]

13Inni zaś bracia, którzy przyrzekli posłuszeństwo, niech mają jedną tunikę z kapturem i – jeśli zachodzi potrzeba – drugą bez kaptura, sznur i spodnie.

 

 

[Rozdział 5]

[Poprawianie braci błądzących]

13Niech żaden z braci źle nie mówi ani nie czyni drugiemu;

14niech raczej przez miłość Ducha chętnie służą jedni drugim i będą sobie posłuszni (por. Ga 5, 13b).

15I to jest prawdziwe i święte posłuszeństwo Pana naszego Jezusa Chrystusa.

16I wszyscy bracia, ilekroć odstąpiliby od przykazań Pańskich i wałęsaliby się poza posłuszeństwem,

niech wiedzą, że według słów proroka (Ps 118, 21) będą przeklęci, póki świadomie pozostaną w tym grzechu, poza posłuszeństwem.

17I jeśli wytrwają w przykazaniach Pana, jak przyrzekli, zachowując Ewangelię i swój sposób życia, niech wiedzą,

że żyją w prawdziwym posłuszeństwie, i niech będą błogosławieni przez Pana.

 

 

[Rozdział 12]

Nieczyste spojrzenia na kobiety i obcowanie z nimi]

 3Kapłani, spowiadając je lub udzielając im rad duchownych, niech rozmawiają z nimi z godnością.

4I żadna w ogóle kobieta nie może być przez jakiegokolwiek brata przyjęta pod posłuszeństwo

 

 

[Rozdział 1]

W imię Pańskie!

Zaczyna się sposób życia braci mniejszych

1Reguła i życie braci mniejszych polega na zachowaniu świętej Ewangelii Pana naszego Jezusa Chrystusa przez życie w posłuszeństwie, bez własności i w czystości.

2Brat Franciszek przyrzeka posłuszeństwo i uszanowanie papieżowi Honoriuszowi i jego prawnym następcom, i Kościołowi Rzymskiemu.

3A inni bracia mają obowiązek słuchać brata Franciszka i jego następców.

 

 

[Rozdział 2]

Kandydaci i sposób ich przyjmowania

 11Po upływie roku próby niech będą przyjęci pod posłuszeństwo, przyrzekając na zawsze zachowywać ten sposób życia i regułę.

12I stosownie do rozporządzenia Ojca Świętego nie wolno im w żadnym wypadku wystąpić z tego zakonu,

13bo według świętej Ewangelii nikt, kto przykłada rękę do pługa, a ogląda się wstecz, nie nadaje się do królestwa Bożego (Łk 9, 62).

14A ci, którzy przyrzekli już posłuszeństwo, niech mają jedną tunikę z kapturem i drugą – którzy chcieliby mieć – bez kaptura.

15I w razie konieczności mogą nosić obuwie.

16I niech wszyscy bracia noszą odzież pospolitą, i mogą ją z błogosławieństwem Bożym łatać zgrzebnym płótnem lub innymi kawałkami materiału.

 

 

 

Reguła dla pustelni

7I do miejsca zamkniętego, w którym sami mieszkają, niech nie pozwalają nikomu wchodzić i niech w nim nie jedzą.

 8Ci bracia, którzy są matkami, niech się starają trzymać z dala od ludzi i przez posłuszeństwo dla swego ministra niech strzegą swych synów przed ludźmi,

aby nikt nie mógł z nimi rozmawiać. 9Ci zaś synowie niech z nikim nie rozmawiają z wyjątkiem swych matek i ministra, i kustosza swego, jeśli ten z błogosławieństwem Bożym zechce ich odwiedzić.

 

 

 

List do ministra

1Do brata N., ministra. Niech Pan cię błogosławi (por. Lb 6, 24a).

2Tak, jak umiem, mówię ci o sprawach twej duszy, że to wszystko,

co przeszkadza ci kochać Pana Boga i jakikolwiek [człowiek] czyniłby ci przeszkody albo bracia lub inni, także gdyby cię bili,

to wszystko powinieneś uważać za łaskę.

3I tego właśnie pragnij, a nie czego innego. 4I to przez prawdziwe posłuszeństwo wobec Pana Boga i wobec mnie,

bo wiem na pewno, że to jest prawdziwe posłuszeństwo.

5I kochaj tych, którzy sprawiają ci te trudności. 6I nie żądaj od nich czego innego tylko tego, co Bóg ci da.

 7I kochaj ich za to; i nie pragnij, aby byli lepszymi chrześcijanami.

8I nich to ma dla ciebie większą wartość niż życie w pustelni.